25 Aralık 2019 Çarşamba

William Shakespeare - Macbeth, Çeviri: Sabahattin Eyüboğlu

#WilliamShakespeare #Macbeth #ÇevirenSabahattinEyüboğlu

Arka Kapak:
William Shakespeare (1564-1616): Oyunları ve şiirlerinde insanlık durumlarını dile getiriş gücüyle 400 yıldır bütün dünya okur ve seyircilerini etkilemeyi sürdüren efsanevi yazar, büyük olasılıkla 1606 yılında yazdığı Macbeth'le ''yükselme arzusu ve politik hırsın'' kişiyi neye dönüştürebileceğini, dünü, bugünü ve yarını kapsayacak bir derinlikte öngörmüştür.
*****
*
Eserleri her çağda yeni yorumlara olanak veren Shakespeare dört yüz yıl boyunca gündemde kalabilmiş bir yazar. Ona duyulan bu ilgiyi sürekli kılan nedir acaba.? Bu sorunun cevabı yarattığı karakterler, tartıştığı temalar ve dil kullanımındaki ustalığı kadar insanı ve olayları ele alış biçiminde yatar. Hemen bütün oyunlarında yaşamı olanca karmaşıklığı, muğlaklık ve gizemiyle sergilemiş, sorunları ortaya koyarken siyah beyaz yargılardan bilinçli olarak kaçınmıştır. İnsan deneyimini basite indirgeyen kesin çözümler yerine bizlere soru sorma ve kendi çözümlerimizi üretme olanağını sunan Shakespeare böylece eskimeden, demode olmadan günümüze gelmeyi başarmış ender yazarlardan biri. Shakespeare'in sürekli yeni yorumları davet etmesi, çağdaşımız olmasa da güncelliğini koruduğunun en güçlü kanıtıdır kuşkusuz.

*****

(..)
İnsanın düşündükleri
Gördüklerinden daha korkunç olurmuş meğer.
(..) (Sayfa: 14)

*****

LADY MACBETH: (..)
Yüzün, beyim, yüzün bir kitaptır unutma;
İçinde korkulu bir şeyler okuyabilir insan.
Dünyayı aldatmak isteyen dünyanın rengine bürünecek.
Bakışın, ellerin, dillerin gülsün;
Yüzünden lekesiz bir çiçek ol,
İçinden zehirli bir yılan. (..) (Sayfa: 20)

*****

MACBETH:
Bir ses duyar gibi oldum:
''Kimseler uyumasın artık.! Macbeth uykuyu öldürdü.!''
Evet, masum uykuyu,
Kaygılar yumağını çözen uykuyu,
Her günkü hayatın ölümünü,
Yorgunlukları yıkayan suyu,
Yaralı canların merhemini.
Yüce tabiatın baş yemeği,
Hayat sofrasının cana can katan ziyafeti. (Sayfa: 32)

*****

MACBETH:
(..)
Yıktığın hayat kendininki olsun daha iyi,
Yıkmakla kazandığın şey kuşkulu bir mutluluksa.
(..) (Sayfa: 51)

*****

ÜÇÜNCÜ CADI:
Pul pul ejderha derisi, kurt dişi,
Bir cadı kemiğinin çürümüşü,
Köpekbalığının kursağı, tuzlu tuzlu,
Baldıran kökü, gece koparılmış gizli gizli.
Bir parça Yahudi ciğeri, kara kara,
Biraz keçi safrası,, sarı sarı,
Porsuk yaprağının kurumuşu,
Ay tutulduğu zaman toplanmışı.
Türk burnu, Tatar dudağı,
Bir orospudan doğmuş
Doğar doğmaz boğulmuş
Bir çocuğun parmağı.
At hepsini kazana, kaynasın:
Biraz kaplan işkembesi de katmalı ki
Koyulaşsın çorba, kıvamına gelsin. (Sayfa: 40)

*****

MALCOLM:
(..)
Bütün kötüler iyi suretine de girseler
İyilik yine de iyilik olarak kalır. (Sayfa: 80)

*****

MACDUFF:
Kan ağla, zavallı memleketim, kan ağla.!
Güçlü zorbalık, oturt sapasağlam temellerini:
İyiliğin yüreği yok sana karşı durmaya.
Yap yapacağın kötülüğü: Her hak senin artık.
(..) (Sayfa: 81)

*****

MALCOLM:
(..)
Dile getir duyduğun acıyı.! Dert sustu mu
Yüreğe dolar için için, yıkar yüreği.! (Sayfa: 88)

*****

MACBETH:
(..)
Ah doktor, şu bizim krallığın
Sidiğini bir muayene etsen de
İçindeki hastalığı görebilsen,
Krallığa eski sağlığını verebilsen,
Öyle alkışlarım ki seni,
Dünyayı tutar alkışlarımın sesi.!
(..) (Sayfa: 98)

Felsefe Tarihi 2, Hellenizmden Augustinus'a (Editörler: Umberto Eco - Riccardo Fedriga) (Çeviren: Leyla Tonguç Basmacı)

  HELLENİSTİK ÇAĞDA FELSEFE VE BİLİM * ''Klasik felsefenin Hellenistik döneminin genelde (Büyük İskender'in ölümünden tam olarak...