Carlos María Domínguez - Kâğıt Ev

''Kimse bir kitap kaybetmek istemez. Bir daha okumayacak olsak da başlığında eski, belki de kaybolmuş bir duyguyu taşıyan bir kitabı kaybetmektense bir yüzük, saat veya şemsiye kaybetmeyi yeğleriz.'' (Sayfa: 20)

***

''Bir ara iki daireyi birbirine bağlayan bir merdiven inşa etmeyi düşündüm ama kitapları gündelik hayatla kirletmemem gerektiğini zamanında fark ettim. İster istemez kirleniyorlar.'' (..)

''.. İnşa edilen bir kütüphane, yaratılan bir hayat demektir; yığılmış kitaplar toplamı değildir asla.'' (Sayfa: 38)

***

''Siz kitapları raflara diziyorsunuz ve hepsi bir toplam ediyor, ama bu sadece bir yanılsama. Çeşitli konuları takip ediyoruz ve insan bir süre sonra kendisine çeşitli dünyalar tayin etmiş oluyor; ya da şöyle diyelim, kendisine, elindeki izlerden yola çıkarak, bir seyahat rotası çiziyor. Bu, basit bir iş değil. Sahip olmadığımız bir kitaba yapılan göndermeler karşısında duyduğumuz ilgi sonucu kaynakçalarla tamamlanan bir süreç..'' (Sayfa: 39)

***

''.. bir okur zaten var olan bir yolda ilerleyen bir yolcudur. Ve bu yol sonsuzdur. Ağaç kaleme alınmıştır çoktan; taşı ve dalı kıpırdatan rüzgâr, bu dala duyulan özlem ve gölgelerini yasladıkları sevda.. Normalde yabancısı olacağım bir zaman dilimi olan günde birkaç saati bu yolda geçirmekten daha büyük bir mutluluk bilmiyorum. Bir ömür yetmez bu yolda yürümeye. Borges'in bir cümlesinin yarısını çalayım: Kütüphane zamana açılan bir kapıdır.''

(Sayfa: 44)

***

''İnsanlar kitapların kaderlerini de değiştirir.'' (Sayfa: 69)

***

''Kitapların, hayata dair birer fikir olmak yerine düzenli bir rafın parçası haline gelerek toz fırçasının gıdıklayışından, tozları yutan süpürgeden, uyumaktan ve sayfalarını belirleyen doğal şiddet ya da gücü hiçbir zaman ortaya sermeyen bir gururla ara sıra başvurulmaktan başka bir şey bilmeyişlerini gülünç bir şekilde kınadık beraber.'' (Sayfa: 79)

***

Arka Kapak:

Kitaplara, okumaya ve aşka dair bir kitap.. Kalın ciltlerin arasında saklanacak bir mücevher..

Yaşar Kemal - Yolda

Büyük Ustadan Küçük Anlatılar

***
Yaşar Kemal, sadece dönemimizin değil, roman türünün büyük ustalarından biridir. Onun tarihle mitosu, düşle gerçekliği, aleladeyle olağandışıyı birleştiren büyük hacimli, epik ruhlu romanları aynı zamanda birer dil şölenidir de. Bu dil, romanların geçtiği yörenin özel kelimeleriyle Anadolu Türkçesinin zengin dil hazinesinin harmanlanmasından oluşmuştur. Üslup canbazlığı yapmayan bir üslupçudur Yaşar Kemal. Yer yer gerçekten şiire dönüşen şiirsel dili, sözünü ettiğim epik ruhun bir yansımasıdır.
Roman alanındaki bu olağanüstü konumu onun diğer yazın ustalıklarını gözden kaçırtmaktadır. Bence bunların başında, daha İnce Memed'i yayımlamadan adının duyulmasına neden olan ''muharir''liği gelir. Önce bir röportaj ustası olarak duyurmuştur adını 1950'lerin ilk yıllarında. Röportaj, ondokuzuncu yüzyıldan başlayarak, yazın alanında son derece etkin olmuştur. Özellikle yirminci yüzyılda, pek çok büyük yazar, özellikle romancı, hele hele romanlarıyla hayatı kavrayan romancılar, ilk yazma denemelerinde büyük gazetelerin muharrirliğinden geçmiştir. Ernest Hemingway, Dos Pasos, William Faulkner, John Steinbeck bunların önde gelenleridir. Şunu hemen belirtelim, son yıllarda röportajla söyleşi eş anlamlı gibi kullanılmaktadır.. İkisi arasında en önemli fark, söyleşinin iki kişi arasında soru cevap şeklinde yapılmasına karşın röportajın bir haber öğesi etrafında işlenmesi ve araştırma ile gözlemle de güçlendirilmesidir. Röportajın bir başka özelliğiyse az ve öz anlatımıdır.
Yaşar Kemal'in yazarlığını iyi tanıyabilmek için şu soruyu da sormak gerekir: Onu besleyen damarlar nelerdir.? Bu soru, onun hakkında pek çok kişide olan yanlış bir yargıyı, hatta önyargıyı silmek için de gereklidir. Yanıtı yaşamında bulabiliriz. Biliyoruz ki Yaşar Kemal, çok küçük yaşta, şiire eğilim göstermiş ve yaşadığı çevrenin de etkisiyle ''âşık'' edebiyatına yönelmiştir. Gezgin âşıkları dinlemiş, onlardan şiirler ama daha çok da ağıtlar derlemiştir. Yani bir damarı doğrudan doğruya halk kültürünün, halk edebiyatının içinden taşımaktadır yazarlık malzemesini ama burada bitmemektedir Yaşar Kemal'i besleyen damarların sayısı. Gene yaşamına göz attığımızda, onun bir dönem, Dino kardeşlerin de yardımıyla, teşvikiyle, Adana'da, Halkevi Ramazanoğlu Kütüphanesi'nde çalıştığını görüyoruz. Burada, kütüphanedeki bütün klasikler dizisini hatta nerdeyse kütüphanenin bütün kitaplarını okumuştur. Yani sanıldığı gibi sadece bir halk kültürü birikimi yoktur. Ciddi bir klasik dünya edebiyatı birikimi de vardır. Bir kitap kurdudur Yaşar Kemal, bir hayat kurdu olduğu kadar. Bugün bile müthiş bir okurdur. Bütün büyük yazarlar gibi bu birikimlerini içselleştirmiş ve bu bilgiyle kendinin olanı bulmuştur.
Sayfa hesabına vurulduğunda, Yaşar Kemal'in öyküleri, romanları yanında oylumca küçük bir yer tutar. Ama ilk gençlik yıllarındaki sevgilisi şiirden sonra el attığı alan öyküdür. İlk öyküsüyse bugün okunduğunda bile hiçbir acemilik izi taşımayan ''Pis Hikaye''dir.. 1946'da yazmıştır bu öyküyü.. İlk öykü kitabı Sarı Sıcak 195'de basılmıştır. Bugün, toplu öykülerinin yer aldığı kitabın adı da Sarı Sıcak'tır. Bu kitabından yaptığımız bu küçük seçki Yaşar Kemal'le ilk karşılaşacaklar için, büyük bir dünyanın kapısını aralamaktadır.
*
Güven Turan
***

Beyaz Pantolon

Mustafa'nın zayıf, bir deri bir kemik yüzü yalımdan daha kırmızı. Kırmızı yüz, boncuk boncuk terlemiş. Terler parlıyor. İçerde yalımlar nasıl da boğuşuyor.! Sağ yandan gelen kocaman kocaman yalım dalgası, orta yerde arkadan gelen bir sürü ince yalımla sarmaş dolaş oluyor. Sonra bu sarmaş dolaş olmuş bir top yalım, ocağın ağzından dışarıya fışkırıyor. Dışarıda kopup, karanlıkta bir parlayıp sönüyor.
Mustafa kulak kesildi: Her çalıyı atışta büyük bir çıtırtı, bir uğultu, bir inleme, ağlayan bebelerin sesi gibi bir vızıldama geliyor içerden.
İçinden: ''Vay,'' dedi. ''Çalılar da ağlıyor.'' (Sayfa: 46)
***

Hırsız

''İnsan,'' derim, ''düşmanından bir şey isteyemez ki, dost tutar dostun elinden. Düşman tutmaz ki..'' (Sayfa: 97)

Aslı Erdoğan - Mucizevi Mandarin

Küçük bir çocukken -kulağıma komik geliyor doğrusu ama ben de bir zamanlar küçük bir çocuktum- dünyanın kahverengi gözlülere değişik görünüp görünmediğini merak ederdim. Benim gözlerim mavi-gri, aslında maviden çok gri. Çok satan aşk ve casus romanlarının erkek kahramanları, hep sert ve keskin bakışlı, ''karakter sahibi'' ve her nedense gri gözlüdür. Polisiye romanlarda da katillerin çoğunun gri gözlü olduğu istatistiksel olarak saptanabilirdi herhalde; gri, şüphenin, esrarın, tıkır tıkır işleyen ölümcül bir beynin rengi olarak sunulur. Artık yeterince büyüdüm, en azından dünyayı başkalarından farklı görüyorsam, bunun nedeninin gözlerimin rengi olmadığını bilecek kadar. Ben büyüdükçe gözlerim de maviden griye dönüştü. Mavi renkli çocuk, duman renkli bir kadın şimdi; gizemli roman kahramanları kadar olmasa bile kuşku dolu üstelik. (Sayfa: 15)

''Kral Oidipus'un bir gözü fazlaydı.'' Akıl hastanesinde yatarken böyle demiş Hölderlin. Son aylarda kafama takılan soru şu: Oidipus'un bir gözü oyulmadan önce mi, yoksa sonra mı fazlaydı.? Hölderlin'in bu olağanüstü gizemli cümlesini yorumlayamam elbette ama yitik gözümün, sol gözümün bulmacayı çözdüğünü, akıldan, bellekten ve söylencelerden yardım almaksızın, kendi başına sırrı keşfettiğini sezebiliyorum.
''Aşkın bir gözü fazladır,'' der Mahabarata, ''Aşkın bir gözü fazladır.'' (Sayfa: 16)

''Zaten dünyanın neresinde olursa olsun, gece yarısından sonra sokaklarda bir başına dolaşan kesinlikle yabancıdır. Kendisine hiç de kucak açmamış bu yeni diyarı, karanlığı da ardına alıp yabani yabani seyretmekte, onu buralara dek kaçırtmış geçmişin ağır yüküyle iki büklüm, ha bire dolanmaktadır. Bir zamanlar katlanamadığı ülkesi, şimdi yitik, düşsel bir cennete dönüşmüştür, ama artık o, düşlerine de inanamaz. Acılarla dolu bir geçmiş ve korkutucu gelecek arasında donup kalmış, içinde bulunduğu âna da bir türlü ulaşamamaktadır. Kaçtığını sanırken asıl şimdi kapana kısılmıştır. Göçmenliğe dair söyleyebileceğim tek iyimser söz şu: İnsana hayatı bu denli iyi belleten bir başka deneyim bilmiyorum.'' (..)  ''Yazarken ayrı bir varlığa, bir göze dönüşürüm ve yalnızca bir bakış olduğum sürece daha farklı bir gerçeklik kazanırım.''(Sayfa: 21)

''Bak güzelim, ne olursun aldırma ona. Bir erkek, karşına kurulmuş, sanki sen onun kaburga kemiği bile etmezmişsin gibi bir tavırla, senin hakkında, geçmişin, geleceğin, ne olduğun, ne olamayacağın hakkında ahkâm kesmeye kalkışınca onu sakın dinleme. Sana kalçalarının fazla yağlı, göğüslerinin sarkık, gözlerinin daima uykulu olduğunu, kafanın pek hızlı işlemediğini söylüyorsa, edebiyat zevkini bayağı bulup, lisansüstü çalışmana ya da acemiliklerle dolu ilk şiirlerine, bestelerine bıyık altından gülüyorsa anında bırak onu. Hele hele, bir de tutmuş senin asla mutlu olamayacağını ileri sürüyorsa, haddini bilmez bir alçaktır, burnunun üzerine bir yumruk hak etmiştir.'' (Sayfa: 35-36)

***

Tek gözlü bir kadının kuğulardan, güzellikten hatta mutluluktan söz etmesinden daha iç burkucu ne olabilir ki.?
Aşktan söz etmesi. (Sayfa: 36)

Bir Aşk Öyküsü
***
''Yaşamın yüreğinde bir boşluktum, bir yorumdan, bir soru işaretinden, bir bakıştan, yani bir hiçten başka bir şey değildim.'' (Sayfa: 48)

Sergio ve Michelle
***

''Irmakları bile tersine çevirebilen tek güç bellek.'' (Sayfa: 50)

***

''Gerçek hayat kurmaca öykülere benzemez, biraz buruk, biraz hüzünlü değildir; delilik gibi, düşler gibi saçmalıkla, tuzaklarla, karmaşayla doludur.'' (Sayfa: 52)

***

Sergio ile Konuşmalar

******

''Sen umutsuzluğun ne olduğunu biliyor musun.? Hiçbir kaçış olanağının kalmadığı, ölüm dahil bütün çıkışların kapalı olduğunu anladığın noktaya hiç vardın mı.?'' 

(Sayfa: 62)

Sergio ile Konuşmalar
******
''Seni nasıl böylesine hırpaladılar.? Aşk sözcüğünü duyar duymaz karmakarışık korkulara kapılıp gitmene; iki insanın birbirine en yakın olması gereken zamanlarda, uçuruma yuvarlanır gibi kendi içine dönmene; bakman, istemen ve sorman gerektiğinde başını öne eğmene; bedenin çırılçıplakken kafanı yastıkların altına gömmene kim neden oldu.? Senden neyi esirgediler.?'' (Sayfa: 63)

***

''Neden hiç anadilini konuşmuyorsun.? Bana Türkçe bir-iki cümle söylesene.''
''Ne diyebilirim ki durup dururken.? 'Merhaba, nasılsın, iyi misin.' gibi şeyler mi öğrenmek istiyorsun.?''
''Bana bir şiir oku. Herhangi bir şiir olabilir, tek istediğim seni kendi dilinde dinlemek.''
''O sahibinin sesi gramofonlarda çalınan şey,
incecik melankolisiymiş yalnızlığının.
İntihar karası bir faytona binmiş geçerken ablam,
kara tüllere sarılmış mor bir karadağ tabancasıyla
caddelerinden ölümler aşkı Pera'nın.''
''Sadece melankoliyi anlayabildim. Benim için İngilizce'ye çevirebilir misin.?''
''Hayır, çeviremem. Çevirsem de anlayamazsın.'' (Sayfa: 64)

Sergio ile Konuşmalar

***

''Oysa insanın bir başkasını küllerinden bile olsa yeniden yaratmak istemesi, sonsuz bir yetki üstlenmeyi, bir tanrı olmayı arzulamasıdır. Bu da onun acı çekmesini ya da ölmesini istemekten daha masum değildir.'' (Sayfa: 65)

***

Sonuçta, birisini var olmayan bir dünyaya inandırmak, hiç gelmeyecek bir mutluluğa hazırlamak, zavallı bir sokak köpeğini, ömür boyu tekmeler, taşlar görecekken şefkate alıştırmak suçtur.'' 

(Sayfa: 66)

***

Bir Ayrılık Öyküsü

*****

''Her ayrılıkta ölüm tadı buluyorum'' (Sayfa: 78)

***

Köprü

******

''Artık hiçbir şey canımı acıtmıyor, hiçbir şey beni korkutmuyor. Çünkü korku etin içindedir, arzu gibi. Arınmışım, kutsanmışım.'' (Sayfa: 82)

Mektup, Size

*

''Zaten günümüzde herkes insanın üzüntüsünü göstermek 'amacıyla' ağladığına inanıyor. Bir insanın mutsuzluğunu kavramaktan öyle acizler ki, öylesine ufalıyorlar ki acının karşısında, gülünçler. İnsanlık için hiçbir umuda yer bırakmıyorlar.'' (Sayfa: 98)

Mektup, Size

*

''..inanın sessizliğin de sırları var, hatta hâlâ geriye kalmış bütün sırlar onda. Sessizliğin şiddeti en keskin olanıdır; gökyüzünü anlayabilmek için, susmak ve dinlemek gerekiyor.'' (Sayfa: 98)
***

Giderken

*

''Tek bir veda bütün bir ömür sürüyor.'' (Sayfa: 103)

***

Aynanın Dibine Yolculuk (İmgeler)

*

''Acıyı kaslarında, karnında duyumsamak, dünyayı rahminde taşımak. Kırılan tırnaklarla çizmek. Kendi ellerinle konuşmak. Ölmek. Olmak. Bir ağacın köklerinden başlayıp doğan güneşe doğru bir yolculuk yapmak ve varoluşunun gerçek öyküsünü bir ağaçtan dinlemek.''

(Sayfa: 110)
***

II: GÖKYÜZÜ

*

Gökyüzünde yürüyorum
Yanımda bir kuş
KIZILDERİLİ ŞİİRİ (Sayfa: 117)

***

Geçmiş Ülkesinden Bir Konuk

*

''İstanbul, yorgun ve alımlı bir kadın,'' diye düşündüm, ''onca hor kullanılmış olmasına karşın güzel kalmayı başarmış, kalbi yaralı bir yosma. Değerini hiç bilmeyen erkeklerle yatmış; güzelliğini, her defasında azar azar yitirerek sunmuş onlara ve hep bağışlamış. Kolayca ele geçirilen ama hiç ulaşılamayan mağrur, benzersiz bir kadın.'' (Sayfa: 134)

***

Geçmiş Ülkesinden Bir Konuk

*

''Bir insanı gerçekten sevmek, onun tuhaflıklarını, hiç kimsenin, kendisinin bile benimseyemediği, hatta fark etmediği huylarını sevmektir. İnsanların en esaslı yönleri uyumsuzluklarında saklıdır çünkü.'' (Sayfa: 138)

***

Geçmiş Ülkesinden Bir Konuk

*

''Yarısı Tanrı'ya, yarısı insana ait bir semt burası, her adım başında bir cami, yaşamsız insanlara sonsuzluk vaat ediyor.'' (Sayfa: 150)

***

Arka Kapak:

*

''Lire'' dergisi tarafından ''Geleceğin 50 Yazarı'' arasında gösterilen Aslı Erdoğan'ın ilk öykü kitabı Mucizevi Mandarin, merhametini yitirmiş hoyrat bir dünyayı, ödünsüz bir melankoliyle yüklü şiirsel, yoğun ve zarif bir dille anlatıyor.
*
''Dimdik dururuz ayakta, yan yana, güçlü, birbirimize bakmadan, dokunmadan. Beraberce aynı uyumlu dansı tekrarlarız sürekli. Toprağın uzantısıyızdır gökyüzüne, güneşin uzak çocukları, gün ışığının sahipleri. Gün gelip de teker teker yıkılacağımızı, dansın ise hep süreceğini biliriz.''

Bedrettin Cömert - Kalmasın Ellerim Sizlerden Uzak, Şiirler

1959'larda doğum yerim olan Gürün'deydim. Ortaokulu Gürün'de okumuş olan Bedrettin Cömert ise parasız Yatılı olarak Sivas'a, 4 Eylül Lisesi'ne gitmişti. Bana mektuplar yazar, şiirlerinden örnekler yollar, görüşümü sorardı. Onunla ağabey-kardeş yakınlığı içinde olmamıza karşın, mektuplarımda hep 'siz' diye seslenmişimdir ona. Bu 'siz'li mektuplar, liseden sonra 'sen'li mektuplara dönüşecektir.

*

Hasan Hüseyin Korkmazgil (Sayfa: 10)

Öğretmen-ozan Halim Yağcıoğlu, Kasım 1978 sayılı Kemalist Dergisi'nde şöyle anlatıyor Bedrettin Cömert'i:
''..Bedrettin Cömert'i 1958'lerde Sivas Lisesi'nde tanıdım. Gaziantep Öğretmen Okulu'ndan oraya atanmıştım çünkü. Bedri, dikkati çekmeyecek kadar içine dönük, kendi dünyasında yaşayan, maddeden çok sanata tutkulu, dal gibi incecik bir çocuktu. Lise: 9, 10, 11'de üç yıl arkadaşlığımız oldu. Gerçekten arkadaştım ben Bedrettin'le.. Arkadaşlıktan da öte sağ kolumdu bir bakıma. Okulun Kültür ve Edebiyat Kolu'nu dersimin gereği yönetmem, onu bana bağlamış, her alanda yardımcım olmuştu. O yıllarda Sivas Lisesi en parlak yıllarını yaşıyordu. Buna neden eğitsel kollara büyük önem veren müdürümüz Mustafa Yenisey'di. Yalnız lise bölümü yatılı olan okulun tek bir günü boş geçmiyor, saygıdeğer Sivaslılara peş-peşe gösterilerle zevkli saatler yaşatıyorduk. Kuşkusuz bu hareketli okul yaşamında Bedrettin Cömert'in büyük payı vardı. Küçük yaşına rağmen arkadaşlarının saygısını, sevgisini kazanmış, lisenin Kültür ve Edebiyat Kolu başkanlığını oy çokluğuyla üstlenmişti. Daha sakalları bile çıkmamıştı oysa.. Zeki bakışları, dikkati, kavraması, düşünmesini bilmesi önde gelen değerlerindendi. Parasız Yatılı sınavlarına girerek kazanmış, dağıtımda Sivas Lisesi'ne düşmüştü. Bir memur çocuğuydu kısacası.! Babasının gönderdiği 5 lira ile yetinmek zorundaydı ay boyunca. Tek koyu renk giysisine dikkat eder, okulun verdiği giysileri belki de kardeşlerine yollardı.'' 

(Sayfa: 10-11)

*****

*

Yayımlanmış şiirler

''bırakın göversin isteklerim''

İSTANBULUMSU

*****
Vişne çürüğü yanaklarından küremsi hücreler kopacak
Bu cam var ya caddelerde akasyalar seyrettiğin otomobiller
Senin için çatlar vallahi en iyisinden bir de
Oyuncaklar yaptırdım midye kabuklarından
Şatolarda oynıyacaksın Hititsi bir beşik içinde
*
Uzun tırnakların var senin sevilerden kına yakmalı
Pastalar yaptıracağım sana Antalya limonlarından
Sana ça-ça-ça'ların bel bel kıvraklığında
Sana gözlerimi vereceğim İstanbulumsu
*
Varlık Dergisi, 15 Mart 1959, Sayı: 498 (Sayfa: 49)

ALIN ÜSTÜNE MORUN ÜSTÜNE KIZIN ÜSTÜNE

*****
Akşamlarda seviler yanar alın üstüne
Acun unutuk masallar gibi titrer
Dost yüzlü ağaçlarda son cıvıltı
Zamanın uğultusunda sızar gider
*
Akşamlarda seviler ağlar morun üstüne
Bir özgür yaşantı tutturur denizler
Dağlardan kopup gelen bu istek
Neden'lerin burukluğunda acır gider
*
Akşamlarda seviler coşar kızın üstüne
Alımlı gözlerin aydın tutsaklığımı söyler
Sen kutup adalarından gelmişsin susamışlara
Yosunsu gözlerin dalar gider.
*
Varlık, 1 Eylül 1959, Sayı: 509 (Sayfa: 50)

Kırık Yaşamaların Ülkesinden - I

*****
Sen bilmem kaçıncı düşünde sendeliyordun sabahların
Oysa kızgın kayalar gibi pul puldu dudakların
*
Neler düşünmedim kırık yaşamaların ışığında
Akdeniz'de bir Tanrı yaşıyordu o zamanlar
Ayakları çağların kutsal suyuyla yunmuştu
Ne yüzyıldaydı -Olimpos'ta bir Tanrı yaşıyordu
Kitaplar arasında kaskatı şimdi
*
Şimdi bana yönelmiştir gök mavisi tutkuların
Duyuyor musun suskulu odalarda boşalmışlığımı
Çığlığa benzer ezginliğimi duyuyor musun
*
İliklerime işliyorsun ığıl ığıl
Çocuksu göğsünü okşuyorum geceler boyu
Hadi masallar anlat bana ak sevilerden
Hadi ''kale yolu'' türküsünü söyle
Hadi kırık yaşamalarıma
*
Varlık, 15 Eylül 1959, Sayı: 510
(Sayfa: 51)

KALAMIŞ'TA AKŞAM AŞKSIZ DA GÜZELDİR

*****
A. Çubukçu'ya
*
Sizin gökleriniz yedi renk
Yosma martılar taşır sevinçlerinizi
Haydi deseniz Kalamış'tasınız
Işınların oynaşmasını görebilirsiniz
Denizle sarmaş dolaş
Veya batışını kirleriniz üstüne
Veya ak salkımlar gibi gemileri
*
Ezgiler tutturablirsiniz
İsterseniz özgürce ağlıyabilirsiniz
Çöreklendiği zaman evrende
Amansız, yücesiz bir hiç
Yıldızları yağdırabilirsiniz gökten
Çağıl çağıl öpücüklerinize
Ama sevemezsiniz taş çatlasa geceyi
Ama en geçilmez yerinde karanlığı
*
Varlık, 15 Ekim 1959, Sayı: 512 (Sayfa: 52)

SİVAS LİSESİ ÖĞRENCİLERİ ADINA ATATÜRK'E MEKTUP

💌✍️💌✍️💌✍️💌✍️💌✍️💌✍️💌✍️💌✍️


Burası Sivas Lisesi Atatürk’üm
Gözlerinin
Tığ gibi devrimlerinin
Işığı içindeyiz
Tanrıya çok şükür
‘’Anılar Lisesi’’ öğrencileriyiz

💌✍️💌


Burası Sivas Lisesi Atatürk’üm
Her giren kapıdan
Çocuk varlığımla düzenlediğim
Köşeni görecek
Mor krepon kâğıtlarıyla donanmış
Büstünü resimlerini görecek

💌✍️💌


Bir harita üzerine eğilmişsin
Parmağın ileri diyor tekmil ordulara
Ötekinde Kocatepe’desin
Yurdunu düşünüyorsun
İnsanlarını düşünüyorsun
İnsanlarını aydınlıkta görüyorsun

💌✍️💌


Burası Sivas Lisesi Atatürk’üm
Kilimiyle çorabıyla ünlü bir kentte
Altıyüz öğrencinin yüreği atar
İyiye Doğruya Güzele

💌✍️💌


Burası Sivas Lisesi Atatürk’üm
Çizgiler çizerim defterime
Anıttepe’ye elek uzanır
Kara sınıf tahtalarına adın
Gerçek bir inanla yazılır

💌✍️💌


Varlık, 1 Kasım 1959, Sayı: 513
(Sayfa: 53-54)

ÇAĞLA

***
Ellerimden kollarımdan tutmayın
Ayaklarıma zincir takmayın
Çekin gözlerimdeki donuk perdeyi
Yaralarım onsun biraz
Bırakın göversin isteklerim
*
Güneyden esmeli seviler
Keskin iyot kokusuyla yosun kokusuyla
Çerkez armonikalarında sızmalıyım
Yeller çarpmalı yalım yalım
Oluk gibi göğüslerine kızların
Sonra tahtacılarla yaşamalıyım
Kıvrım kıvrım bir ormanda
Sonra bir dere kenarında
Coşkun uygarlıktan ırak
Damarlarıma işlemeli yeşilin cümbüşü
Kaygılara nar çatlatmalıyım
Dudakların en titreğinde
*
Bir papağan gibi konuşmalıyım
Anılarınıza türkülerinize karşılık
Salt bir varlığım olmalı yeryüzünde
Salt bir insan olmalıyım
Karnımın tokluğunda
Sırtımın pekliğinde
Gönlümün hoşluğunda
Kolumda badem çağlası gibi
Sevgililerin en çılgını
Sevgililerin en yörüğü
Torosların yalçınlığında sertleşmiş
Kavruk bir teni
Bembeyaz uykulara götüren
Sevgililerin gelinciği
*
Varlık, 15 Kasım 1959, Sayı: 514 (Sayfa: 55-56)

MUTLULUĞU İSTEMİŞTİNİZ OYSA

*****
Nurhayat'ın ruhuna saygıyla
*
Karıncalara bile söz dinletemediniz
Kaynaşıp durdular
Evinizin bahçesinde
Gece gündüz demediler
Bir karanlıkla taşıdılar.
*
Mutluluk kıldan ince
Aşınmamak
Kadınca inanmak gökyüzüne
Ama gün gelir
Bir karınca
Liyme liyme eder dudaklarımızı
*
Sonsuz bir güvendir içimizde
Bir ağrı gibi mutluluk
*
Acun istediğince geniş
Yaşamak güçlüğünce
Dur deyin, dur deyin ölüme.
*
Varlık, 1 Ocak 1960, Sayı: 517
(Sayfa: 57)

YENİDEN DOĞMUŞ GİBİYİZ

*
Üniversiteli kardeşlerime ve 27 Mayıs'ı yaratanlara
*
sabır mağaralarından boykot çekmemiştik yasalara
güneş upuzun çıldırtıyordu toprağı
toprak dediğin ne ki
pis ellerin isteksiz çengisi
lahavle borsasının kampanası çatlamak üzereydi
duyuyorduk
doludizgin mavileşiyordu kaburgasıkalın bulutlar
inancımız bir yerlere vardırıyordu bizi
vardığımız yerlerde yeniden doğacaktık erkekçe
çalımlı kartallar haltedecekti ışığımızda
duyuyorduk
kan olup dikilmek zamanı gelmişti doruklara
hıncımız meydanlara yürümemizi buyuruyordu
*
Varlık, 1 Ekim 1960, Sayı: 535 (Sayfa: 58)

HERŞEY MUSTAFA KEMAL

*

isterse sonsuz yıllar geçsin aradan
yunmuş arınmış bir tepesin
sanki konuk gitmişsin de
geleceksin bir zaman sonra saçların ipil ipil rüzgârda
*
isterse sonsuz yıllar geçsin aradan
on kasım'larda bırakamam seni
çekip çıkardın gıcır gıcır bir aklığa
*
yıllar yoğunlaştıkça gözlerimde
daha iyi anlıyorum
anlıyorum ki on kasım'larda değilsin
kanımızın tatlı kırmızısında akan
türkçe çağrılardasın
Sivas'ımın keçi vurdum bayırındasın
sen söyleviyle yıllar aşan
yarınlarda denksiz güven
*
yıllar yoğunlaştıkça gözlerimde
daha iyi anlıyorum
anlıyorum ki on kasım'larda değilsin
öğretmensin ama sabırlı
beyazıt meydanında uğuldıyan koca ışık
uygar koşucu
sabahça muştular armağan eden kemâl'sin
*
isterse sonsuz yıllar geçsin aradan
on kasım'larda bırakamam seni
çekip çıkardım gıcır gıcır bir aklığa
çekip çıkardım yirmiikinci uçurumdan
yirmiikinci uçurumda bile binlerce dirisin
bildiğim bileceğim bilecekleri kemâl'sin
*
Varlık, 1 Kasım 1960, Sayı: 537

(Sayfa: 59-60)

BELKİSİZLİK

*
say ki adamlıktan öteyim
delik deşik olmuşum sabıkadan
yanımda tomarla şiirlerim
gelir misin
*
yatağında sinsi bir düş
damar damar olmuşum gecende
bir hoş delirmişim bir hoş
gelir misin
*
üstelik hiç ederine saygınlığım
çakı gibi bir öpücük duysan yüzünde
gelir misin
*
Varlık, 15 Kasım 1960, Sayı: 538 (Sayfa: 61)

SONUÇSUZ

*
sonuçsuz kavgalarla doluyum
yalnızım
tek duvar benim karanlıkta kendimi yankılayan
ölgünüm
bu türkü çok yaşlandı artık
bu maviye her zaman tanıklık edemem
anlamıyor musunuz kendimi yanıtlamaktan usandım
*
pestilimi çıkardı amaçsız geçen günler
barsaklarımı deşsin istiyorum kalabalık
yüzüme yüzüme saldırsın sıkıntı
yeter ki ölümüm gürültülü olsun
*
yeter ki ölümüm gürültülü olsun
*
Varlık, 1 Nisan 1961, Sayı: 547 (Sayfa: 62)

YABANCI KENT

*

Çanlar buzulunda içkisizim
Seni en çok her zaman seviyorum
Aykırı birçok vazolar geliyor aklıma
Daha öğrenciliğim bitmedi
Askerlik yapmadım
Burnum gittikçe çirkinleşiyor
*
Bir tuhaflık silindirinde uçuyorum
İçki gibi kumar gibi bir şey uykusuzluk
Bir parça kumaştan farkım yok bu kentte
Ne uzuyorum ne kısalıyorum
Bastığım her yerden gönenmeye başladım
Boğuluyorum çarşısız bir derinlikte
O tek boyutta kitaplar yetmiyor
*

Varlık, 15 Temmuz 1965, Sayı: 650
(Sayfa: 63)

AKŞAM

*

Yırtılır hızlı bir kımıltıyla ışıklar
Yiter gürültünün en savaş uçları
Nereye baksan yalnızlık kokar
Azalır gökyüzü
Tüm takvimlere siner akşam.
(Sayfa: 64)

DİNSEL

*

Çünkü insanlar azdı o zamanlar
Zamanlar bulunmamıştı
Kalınlığı bundandır kiliselerin
Resimlerin rahatlığı bundandır
*
Varlık, 1 Şubat 1966, Sayı: 663
(Sayfa: 65)

(isimsiz şiirlerinden)

*

Ne zaman çoğalsam acıyarak

Budalaca bir ağlama gezinir yüzümde

Ve ben hep ağlarım o yüzümle

Toz olur gözümde güneş

Yıkılırım son güldürüsüne ezginliğin

*

Çok yorgunum

Aranıza giremem artık

Coşkum umudum bitti

Şimdi hep korku artık

*

Varlık, 1 Haziran 1966, Sayı: 671 (Sayfa: 66)

KÖTÜMSER

*

Her şimdi yeni bir geleceksizlik

Çok büyük eksikliğimize gelecek deriz hep

Atalarımızın adı savaştı

Mutlak bizden canavar olacak çocuklarımla

*

Varlık, 15 Temmuz 1966, Sayı: 674 (Sayfa: 67)

SEZİ

*

Geçirdiğim bütün hastalıklardan sonra

Mutlaka ayırdedeceğim beni götürecek sancıyı

Daha gitmeden

Henüz korku çizgileri yüreğime akarken

Salt karımın yüzüne bakacağım

Eğer yalnızsam

Ve görünüyorsa

Alışamadığım yumuşaklığına gökyüzünün

Belki de büyük lâflar edeceğim

Ölümden bile korkmadı desinler diye

*

Varlık, 1 Ağustos 1966, Sayı: 675 (Sayfa: 68)

(İsimsiz şiirlerinden)

*

Yırtılmış bir çiçeğin heykellerinde

Koşmaktan yorgun bunca kırallar boyu

Etrüsk kapılarına deprem iletip durmaktan

Tekdüzeliğinde anıların ve sevinin

Hep o eski bisiklete dönüyorum sızlıyarak

Sızlıyarak çocukluk babama

Ve annemi tokatladığı kumar gecelerine

*

Oysa yağ içinde enson masaları sonbaharın

*

Değersiz bayağı bir nesne olmak istiyorum

Birşeylerle uğraşıp öleceğimi unutmak

Kopmak açlığımdan korkumdan

Ve duymak tekrar o büyülü ölçüsünü kırların

*

Oysa yağ içinde enson masaları sonbaharın

*

Varlık, 1 Ocak 1967, Sayı: 685 (Sayfa: 69)

KARIMA ŞİİRLER

*

hiç aya bakmadım

kaptırmadım yıldızlara içimdeki uğultuyu

kimsesiz sevdim seni

ve nedensiz

*

özlem midir bunca sızlayan içimde

zaman mıdır duygularımın yetmediği

sabahı düşünerek yatmak kadar

----------------------güzelsin sevgilim

*

bu akşam

akşamların en azı

bu akşam

bu güzellik gelmeyen anıların

*

Varlık, 1 Nisan 1967, Sayı: 691 (Sayfa: 70)

*

1.

*

Yağmur yağıyordu - numarasız bir otobüs bekle

dim - hiçbir yere gitmek istemedim - kimsenin bil-

mediği bir yer istedim - ama hiçbir yere gitmek

istemedim - yalvardım kendime - zamansız bir ça-

ğa ittim yüreğimi - çaresiz onlara gittim alıp ken-

dimi.

*

O sabah alıp kendimi onlara gittim - başını söy-

leyemedim - gerisi çok acı - o sabah karım çok gü-

zeldi - karımın gözleri uzun bir geceydi - ve çocuk-

lar binlerce çocuklar - çocuklar en sıcak gerçek

uzun bir gecede.

*

Oysa hiçbir yere gitmek istemedim - çaresiz çekip

onlara gittim.

*

Varlık, 1 Temmuz 1967, Sayı: 697 (Sayfa: 71)

*

2.

*

Gece bizden diyelim

Diyelim başak rüzgârı kuş cıvıltısı

Basma entariler içinde gül kokuyorsun

Diyelim dörtnala boşanmışız seviye

Tedirginlik dizboyu işte.

*

Varlık, 1 Ağustos 1967, Sayı: 699 (Sayfa: 72)

*

4.

*

Ellerin ellerimde ne kıvrak

Kop gel ezgilerime oynıyalım

*

5.

*

Sanki böyle yorgun

Beli ağrılar içinde

Ben değilim eve dönen

Sen olmasan

Hiçbir iz kalmaz

Bu sonrasız bütünlükten

*

Varlık, 15 Kasım 1967, Sayı: 706 (Sayfa: 73)

HERŞEYE KARŞIN

vazgeçebilir miyim doğanın kımıltısında bir böcek gibi solumaktan
kışın yağmura yazın maviye bulanmaktan vazgeçebilir miyim
dışarda fişekler patlıyor
meydanlarda hızlı havuzlar
ve yüreğim bir org gibi
derin loşluğunda imkânsızın
*
ıslak rüzgârlar fırlıyor köşelerden
alıp duvarları içime yüklüyorlar
içim sıcak bir temmuzda kalıyor
taze bir ceviz gibi ezgin yüreğim
özlem dolu tirenlerde elime akıyor
vazgeçebilir miyim doğanın kımıltısında bir böcek gibi solumaktan
kışın yağmura yazın maviye bulanmaktan vazgeçebilir miyim
*
Forum Dergisi, 15 Nisan 1969, Sayı: 361 (Sayfa: 74)

YABANCI

yanıma yöreme bakmıyorum gece üstü

tüy uykularda bir köpek havlıyor

istasyon caddesi diyorlar o kör cadde

arkamdan soğuk yeller kovalıyor

*

ne güzel boyamışlar şu yapının duvarlarını

kimbilir kaç şişe kadın var içinde

saatler onikiyi çalıyor ben karanlığı

ışığıma vuruyor birisi acımadan adımlarıma

beni tanımıyor kahrımdan saçlarımı beyazlıyorum

*

gideceğim bu kentten dayanamıyorum

toplıyacağım adımlarımı kaldırımlardan

sinemalardan kış kokumu süpüreceğim

gideceğim bu kentten gideceğim

vur düdüğünü yalnız ovalara tirenim

*

Forum, 1 Mayıs 1969, Sayı: 362 (Sayfa: 75)

TEK MÜMKÜN

*

alır yüreğimi giderim masallara
ben giderim masallara sıcak yürür içime
ince bir duman gibi süzülür gençliğim
ıslanır başım göbeğinde mavilerin
*
nasıl derseniz öyle olsun
kalmasın ellerim sizlerden uzak
birleşsin umudum en güzel eylemlerinize
erisin et
yitsin boşluk
bir biz kalalım çirkinliklere inat
*
anladım ilkin öğrenmek gerek güzelliği
kömürcene kazmak gerek en son kıvılcımına dek soluğun
sonra yine öğrenmek yarattıkça daha çok öğrenmek
büyütmek elleri
kovuluncaya dek yabancılığımız
bir biz kalıncaya dek eğretiliklere inat
*
alır yüreğimi giderim masallara
ben giderim masallara sıcak yürür içime
masal masalı yer büyür koca gerçek
akar mavilerim bütün karalara inat
*
Forum, 15 Mayıs 1969, Sayı: 363 (Sayfa: 76-77)

ŞEMPANZE

*

başında beyaz bir gül

ayna parlaklığında oturağı

kopmuş bir piyanonun acıklı süsü

basar tellerine otuzyıllarının

*

bütün mahareti aptal güldürmek

öldüresiye emmek yüreği

ama daha çok aptal güldürmek

acıması bedava bakması on kuruş

çirkinler kıralı kocamış çiçek

*

nedense hep hüznü çizer

sıkar bilince bir civa gibi dönülmiyeni

bakar bakar da yorulur hayvancık

*

neden hep kalırsın böyle

eskitemez seni hiç bir keman

sen hep sokakların tonton kişotu

basarsın tellerine otuzyıllarının.

*

[1967], Forum, 1 Temmuz 1969, Sayı: 366 (Sayfa: 78)

GECİKEN ÇOCUKLUK

*

dağbaşı kapılarını yumrukluyorum

kimsesiz yumruklarım çığlıklar içinde

ufkumda gemiler

gemileri durduracağımı sanıyorum çocuk gücümle

*

hâlâ balık çıngırakları kulaklarımda

bıyıklarıma şaşıyorum neden terlediler

*

Forum, 1 Ağustos 1969, Sayı: 368 (Sayfa: 79)

ÖZ KOŞULLARDAN UZAK YAŞAMAK

*

sen kal artık onulmaz beceriksizliğinle

sen kal beynim köhnedi ışıklar

adarken tam kollarımı geniş gözlerine dünyanın

kabardı bir mantar gibi eksikliği içimin

*

boşuna dokuyorum bunca destanı dudaklarına

boşuna kadınım köhnedi ışıklar

kaygan bir masaya serpilmiş şaşkın civa kütleleriyiz

*

sıcak ve şahane kaynaşmak isterken

durmadan yabancılığımızı deneriz

*

Forum, 15 Ağustos 1969, Sayı: 369 (Sayfa: 80)

KARIMA

*

başladım bir kere gerisini getirmek diye ben seni hem sevip hem sevmiyorum seversem karım gibi seversem ıpılık ben seni ya sevip ya sevmiyorum * Forum, 15 Ekim 1969, Sayı: 373 (Sayfa: 81)

BAŞLAMANIN NİTELİĞİ

*

bu makinayı götür at çöplüğe

al bu kâğıdı yeniden hazırla şiire

söndür ışıkları bizbize kalalım

salt aklığın sonsuzluğunda doldurmak istiyorum kâğıdımı

*

getir bana durmadan didinmelerimi eskinin

tek bir mısrayı saatlerce işlediğimi getir

nasıl yaşanır bu boşluk bu kuruluk nasıl

al bu ellerimi çok alışmış geometriye

yeniden başlayalım hep yeniden gülmeye

yaşamaya yeniden ilk beklentilerini esinin

nasıl oluruz bir bilsen başlayalım dirilen birliğimize

al beni yaşat başlangıcında geleceğin

*

Forum, 15 Ekim 1969, Sayı: 373 (Sayfa: 82)

*

yayımlanmamış şiirler

''ağlamama yardım et''

*

ışıl ışıl günlere ereceğiz

ırak olacak gayrı

nemiz varsa karalardan düşüncelerden yana

gür sevgiler doyuracak susuzluğumuzu

susuzluğumuz bitince

kaygılarımız da bitecek

darılmalarımız da

*

kar yağacak yine ağırdan ağırdan

bazı bazı kuduracak soğuk

biz yine el ele

ışıl ışıl günlere doğru

inan güzelliklere boy atacaksın

mut kaynıyacak ocağımızda

denizlerden dağlardan yaban kuşlarından

bir düzen kuracağız

bitecek kaygılarımız

kaygılarımız bitince

daha güzel olacağız

*

#BedrettinCömert'in İsimsiz

Yayımlanmamış Şiirlerinden, 1960 (Sayfa: 85)

Akşam Kuşlar ve Yalnızlığa Dair

*

kopuk bir özgürlük gibiyken akşam

üsküdarımsı bir eskilikten kuşlar geçer

konarlar çan durakları içinde

-----en güzel şarkıların tellerine

mışıl mışıl denizlerden kopar bir çığlık

kurdeşen gibi gidişmeye başlar dağların tabanı

ve yine kuşlar

-----en son dairelerinde

-----görünmeyen bir yalnızlığa resim yaparlar

kopuk bir özgürlük gibiyken akşam

yanaşamamak en yakın istasyona

dalıp gitmek

-----gitmek bilmeden ölümün masmavi anlamını

ellerin titremesi

haşhaş çiçekleriyle donatırken gemileri

takmaya çalışırken tavşanların boynuna

-----en güzel akşamları

-----en güzel geceleri

--------ayaklarımızın ıslanması

---neresine otursak zamanın

-----çatlamamız kaşınan bir yara hazzında

*

kopuk bir özgürlük gibiyken akşam

üsküdarımsı bir eskilikten kuşlar geçer

konarlar çan durakları içinde

-----en güzel şarkıların tellerine

ve yine kuşlar

en son dairelerinde

-----görünmeyen bir yalnızlığa resim yaparlar

*

#BedrettinCömert'in yayımlanmamış şiirlerinden.

Hasan Hüseyin Korkmazgil'in Notu: Roma'dan yazdığı 15 Mart 1963 günlü mektupla birlikte geldi.

(Sayfa: 86-87)

İlkbahar Şarkısı

*

1

*

Yerleşik bir noktada hep aynı toplama işlemini yapıyordu

Naftalin olduğu zamanlar

Atlar kişnemezdi ona göre

Ama atlar odalara girdikleri zaman

Koskoca bir mart ayı

Alıp gidiyordu

En genç naftalinleri

Ve o

Çenesi çıkmış bir yüz gibi anlamsız çıngıraklarla

Hep aynı toplama işlemini yapıyordu

Yerleşik bir noktada

*

2

*

Fabrikalarda

Ve cumartesi ağaçlarının altında

Tüm insanlar çalışıyordu ki

O hep böyle

Bir pantolon gibi

Diz vermiş gözleriyle

Şalgam satmaya çalışıyordu dilencilere

Duraksız adımları gittikçe kirleniyordu

Boşanır boşanmaz bağlaç yerlerinden

Kanlı bir çarşaf dolanıyordu diline

Yine çakıl taşı beyaz sandıklar içinde

Yine mahallede maskara bir güvercin

Ve fabrikalarda

Ve cumartesi ağaçlarının altında

Tüm insanlar çalışıyordu ki

O hep böyle

Bir pantolon gibi

Diz vermiş gözleriyle

Şalgam satmaya çalışıyordu dilencilere

*

3

*

O halde

Brezilya’da lokumsuz balıklar

Tokat atmıyorsunuz siz

Dut pekmezine çivi çakmıyorsunuz

O bir mürekkep şişesi kadar tehlikeli

Ayağa kalkmış bir topal tedirginliğindeki gözlerin

Hep adama kavisli bir cetveli andıran

Kullana kullana yazısı silinmiş kalfaların

Yok canım o kadar da değil ağlamak

O halde

Nerede kalmıştık

Demek sizde hardalların ayakları sulak

Demek sizde herkes kasap değil

Demek

Böyle

Ha

*

4

*

Bulutlar damalı bir bakraç içinde

Çok içli bir marangoz rendesinin üstüne kondular

En çarşısız ölmek de buydu zaten

Marangozun karısı için

Rasgele bulduğu sarkılan üflemeye koyuldu

Sonra

Tül tül

Bir rüzgâr okşadı

Kadının memelerini

Ne kadar kıl varsa vücudunda

Hepsi

Ama

Hepsi

Bayramlık şapkalarını giydiler

Ve marangoz

Davullar zurnalar armağan etti karısına

*

5

*

Hazırladığı bir bardak elmanın sayfalarına

Bir fabrikanın

Kan kırmızı göbeğini kesti

Eşiğindeki insanların kulakları kaşınıyordu

Bir demirci

Örsüne sapladığı kasıklarını tutarak

Çocuklarını tokatlıyordu

Saat oniki sularıydı

Köprülerde cam kırıkları parıldıyordu

Kırmızı burunlu candarmalar çamur devşiriyordu

O hâlâ

Hazırladığı bir bardak elmanın sayfalarına

Aiutami a piangere* şarkısını söylüyordu

*

6

*

Topu topu soluğu eğri bir bacayım ben

Söylesem neye yarar ki

Şarkılarımdaki tüm ilkbaharların

Alçıda olduğunu

Ve yumruklarımın

Altmışlık bir kadının oturağına döndüğünü çek git

Kalabalığını postanelerde ara

Topu topu soluğu eğri bir bacayım ben.

*

Dip Not: Roma’da yazdığı 15 Mart 1963 günü mektupla birlikte geldi *Hasan Hüseyin Korkmazgil*

*

*(ağlamama yardım et)

*

(Sayfa: 88-92)

Aiutami a piangere

(ağlamama yardım et)

Gece
*
bir türlü tutamadım belleğimde
hangi saatlarda sıtmaya yakalanır
hangi saatlarda girer adamın beynine
açılmamış tarak dişleri gibi
bu çanlar
ve bu gece
ve bu geceye hep aynı gerilimle uzanan
delirim basamağındaki
it ulumaları
*
hani buğday satmaya gelen köylülerin
dokuma seklemleri durur meydanlarda
o biçim göbekli
o biçim ağır
ve bu gecenin sille tokat yalnızlığında
seklemler kadar göbekli
seklemler kadar ağır
korku ağaçları
*

şu hela

-----şarıl şarıl geceye dökülen

şu otel odasında dokunulmazlığa sahip kadın

şu cebimdeki çok ağır doktor reçeteleri

-----ve ağzımın iğrenç yaraları

şu çanaklar gibi yüzüm

ve senin

ve benim

birbirimize yutturmaya çalıştığımız

-----gece

şu karnımızdaki kazıntı

ve tatlı su balıkları.

*
(15 Mart 1963 Günü Hasan Hüseyin Korkmazgil'e mektupla birlikte Roma'dan gönderdiği şiir.) (Sayfa: 93-94)

Şubat Defteri

*

I

*

Sızlanıp durma ilk günlerinde şubatın

bırakma fok kayganlığındaki uçurumlara engebesiz omuzlarını

yak lâmbaları bozulursan trenlere

çocuklar dama oynuyor sur taşlarında

şarkılar yalnızlık ekiyor sinema kapılarına

uçaklar kalkamıyor bunca hastalıktan sonra

ve sen her an bir o kadar sürüngen iliklerimde

yörüngesini yakmış bir kuyruklu yıldız

akça salyangozları ağacımın

*

güneş devirdi birer birer çıplak heykelleri

saçlarını ters giydi köpek

avurtlarım patlayacak musluk frenlerinden

seni duymasam her göbeğini kakışında denizin kayalara

daha azgın daha merkezkaç olurdu ağrılarım

*

yapraklara çan sesleri düşüyor kiliselerden

dişlerim çırpınıyor boş sularda

elinden tutup senin merhametine taşıyorum bulvarları

soğuk ürperti saatlerım sana kuruyorum

yeter karanlığın amansız daktilosunu dinleyemiyorum

nasıl kuduruyorum bilsen anısında soluğunun

*

acıma

öyle resimlerden geçen cinayet ormanlarına

tarak vurma yarasız karanlıklara

sokakların ökçe seslerinde bulabilirsin ancak beni

veya ölülerin kollarında upuzun

hınk demeden yerlere serilmiş bir sonbahar halinde

*

kurulama zamanı geldi artık merdivenlerimizi

nerede özlemlerimiz ve kedimiz

çığlıklarımızın gerilimine yetmiyor artık uzun tırnaklar

düşlerimizde kıvırcık saçları afrikanın

*

biliyorum şimdi coğrafya gelecek bütün sokaklardan

sıkacak suyumu senin ülkelerine

boşver yaraların yüzümüzdeki ölçümünü

biliyorum şimdi coğrafya gelecek bütün sokaklardan

*

boşanıp durma ter boncukları gibi köşelerden

akıtma gözyaşlarını bu kadar özelulak

değmez huysuzluk etmeye bu kasırga istasyonu

selâm bıraktı babamız

annemiz altından dualar

asılma karanlığın çağrısına donarsın

pıhtılaştırır dolgun memelerini fısıltılar

sur taşlarında dama oynuyor çocuklar

bu kadar içtenliği kaloriferlerin kafamı bozuyor

*

çöplüklerde ses ararken karıncalar

atılırken yeni bir bozumla postacının ayaklarına

ben kendimi öldürebilirim

kırmızı bayraklı ülkelerinde yalnızlığın

sarhoş beynim biriktirirken yakıtını

toz olup düşerken bir ekvator kuyusuna kollarım

ben kendimi öldürebilirim

kırmızı bayraklı ülkelerinde yalnızlığın

*

ve gece işte giriyor ayakkabı pençelerinden

*

II

*

anlatamam nasıl fırçaladım uykuyu üstümden

anlatamam hıncını pergel takımlarının

günün ilk telgrafını güneş çekiyordu pencerelere

radyo haberlerindeki dişilik havadan olsa gerek

tablalarda parmağını söndürüyor insanlar

bemolsüz bir otomobil akıyor sarı ışıklarıyla

kahveciler ve berberler sis topu oynuyor

korkunç bir film seyrediyorum sanki sabah vazolarında

bir eksen aramak gerek bunca yabancılığa

kurdun kuşun niteliksiz çağında yüzüstü gülmek

evet hiç belli olmaz dediğin gibi

teknik kalıntısı olabilir gövdemiz ortaçağın

olduğum gibi uygulasam mı dersin kendimi sana

çok kovboy oluyorum değil mi doğal burnumla

aynı korkuyu katediyoruz eşit zamanlarda

bir hortum gerek bunca kıvamı tutkularımızda boşaltmaya

mağaraların yıldız dönümünde öpüşmek doyasıya

*

anlatamam sayfaları sana

ziller çoktan çaldı boynumun ilk kesitinde

sen benim pullarımı yakıyorsun

hangi tüneli çıksam pikap boş dönüyor

biliyorum kulakları çok şişti dokuz numaralı tramvayın

*

anlatamam sana

bir bardak şarap bir bardak şarap sımsıkı petrol

*

III

*

bu kadar savsak olmasa gerek sessizliğin dudakları

belli ki daha görevi bitmedi başka evlerde yalnızlığın

kendimi tokatlıyorum bu aralıktan yararlanarak

omuzlarım ağrıyor bilmem neden

kutup bölümünü yakalıyorum çarşafın ayaklarımla

susturmak istiyorum -ama neden-

insanı kıvırıp içindeki sepete fırlatan sarkılan

ama neden gelip geçip söz atıyorsun

neden sesini hep böyle kışın en feci yengeçleriyle. (Sayfa: 95-99)

*

Dipnot: Roma'dan yazdığı 15 Mart 1963 günlü mektupla birlikte geldi

*

Hasan Hüseyin Korkmazgil

Hiç Mi.?

*

nedeni mi olur yeşilin

doy işte-ulu duvarlara karşı

anlıyamadığımı ölüyorsun

*

em rüzgârı

işle saksıda toprağı

eksik deme tohuma

su bekliyor düşlerken bulutlar

*

aradımsa her konudan sonra

vazgeçemediğime bağla

öldürme böceği

ışık ve bahar söyle

*

anılara kaybolma ağrım

yanlış mı okuduk zamanı

hiç mi kalmadık yoksa

*

11 Mayıs 1971

*

(''Kitap düzenlenirken isimlendirilmiş şiirlerden'' - Hasan Hüseyin Korkmazgil Notuyla) (Sayfa: 100)

Unuturum Sanma

*

nasılsam öyle görüyorum gözlerini

bir kez olsun yadsımadım kendimi yabancı aynalarda

*

korkmadım açık vermekten içtenliğim adına

çok çektim korkunun gölge pençelerinden

yine de öğrettim ürpermelerime şarkısını erkekliğin

kayıyorsam arada bir bugün çıkmaz loşluğuna baygınlığın

unuttum sanma seni akıllı umudum

anlamak istiyorum yenemediğim suyumu

yoksa kitap yoksa ölüm çok korkuyorum

seni hep beni yaşıyan türküden soruyorum

bitirsem yokluğunu öpsem ikindilerini

dile gelmeyen güne sığmayan bir tavşana inanıyorum

çocuklardan uzak korkulara daha yakın yaşamak

gücüme gidiyor aldanmak ufkun rengine doymadan daha

nasıl diyebilirim ben bittim diye

gecenin itişinden belli duvarların yetmeyişinden

tek cebimizden çıkan adresidir alışkanlıkların

nasılsa uğultu öyle eziyorum kendimi

unuturum sanma ağzını dönülmez bir duraktır karanfil

*

13.5.1971(Sayfa: 101-102)

İşlem Kaçağı

*

yıkarak boyutlarını ışığın çaldırdım bir parça beyaz kâğıtta

benim değil sözüm depremin canını duyamadım

hep çizgi gösteriyor perde hüzne vakit yok

şimdi buradaydı oysa ne kadar yalanmış

sen gelme bahar mavilerini denize atıyorum

*

kanıma dur diyemem kapıları yokluyor zaman

yoğursun tozumu memenden titreyen damla

unut tüllerini direnme hesapta yıllanır işlem

*

15 Mayıs 1971 (Sayfa: 103)

Hoş Geldin

*

bu sarı kesin değil

uğurlamadık daha yağmuru

belki bir gece belki bu gece

şaşar mı hiç yumrukta köpüklenen haykırı

*

hoş geldin yağmur sonu

*

15. 05. 1971 (Sayfa: 104)

Gidelim

*

anmadım gecenin bataklığında geriye dönmeyi

çiğnendi özlemim rahatlığın tedirgin koynunda

yine de doymadım bir ışın gibi koşmaktan yıldızlara

bir yanda oğlum oynuyor eskiterek krallığımı

bir yandan öteleri doğuruyor korkusuzluğun sağlığı

*

aşk mı ölüm mü sanmıyorum kumar olsun

sonsuz kanatlarımızla çoğulu eriyoruz

belki sensin belki yumurtasıdır arzunun mevsimler

bir biziz gelip geçen susmayan anılardır en hazin armağanımız

gidelim yollarda yürümeye unutmadan sıcaklığı köpükler

*

16.05.1971 (Sayfa: 105)

Oysa

*

filmlerden özlediğimiz bir sonsuzluk yaşlanıyor içimizde

nedense yalnızız uysal bir at bile ürküyor sessizliğimizden

işte bir sepet kiraz işte oyuncaklar ve köpek

hâlâ tören hâlâ tanışmak dudağın hızını alamadan

*

anlatma bana renkleri şiirle boyıyan o sevimli soytarıyı

rüzgârlar bala kesermiş bilinmeyen buzullarda

aynalara ben çizdim sanki o liman çocuğunu

yoklama yüreğimi belgesiz geceleri kuruyorum

*

ne kadar suçsuzduk okulumuzda titrerdik böceklere

şimdi yanlış kahkahalar deniyoruz sirklerde

nasıl kaçsak nasıl her yeri birden kucaklasak oysa bu dayanılmaz

oysa zamansızlığı ben yaratmadım

*

17.5.1971 (Sayfa: 106)

yayımlanmamış, adı konulmuş, konulmamış şiirler

''tekliğe sığmıyor yaşamak'' (Sayfa: 107)

Tutuksuz Tutkuya Övgü

*

bir çoğul başlıyor ansızın

herşeye karşın yaşatmak hızı birşeyleri

bölmekse de bir çizgiyi yanılarak

yaşıyor yine dağılmak

akıl almaz özgürlüğünde çiçeklerin (Sayfa: 109)

EYLÜL ŞİİRİ

*

2

*

bakın şu duvarlar değişmiyen melodi

şu eylül her yıl bağdaş kurar gırtlağımıza

dili sarkık ölülere döner sokak lambaları

usanmaz bekçisidir şu yolun sis

yüklü bir kamyon geçer ansızın

kirli soğukluğunu bırakır üstümüze

*

doğunun kabaralı kentlerini bilirsiniz

hani herşeyden yoksun çocuklar örneği

işte o kentlerden birinde

bir kızın her sabah sorusu vardır kaderine

öğrenci türküsünü takar kağıt dudaklarına

takar da

harikulade bir şamar atar yasak koridorlarına

*

tüm başlangıçlar tutulmuş

üstüne üstüne gelir insanın ne varsa asık suratlı

dişleri ilkbahar bir köpek en yüksek caddelerden

karakollar dolup taşar

en demirli trenler geçer gülüş çizgilerimizden

*

oldum olası sizler gibi savaşırım

ödlek çıra ışığı yalar günlerimi

kilise kaçkını ezgiler hurdaya çevirir bedenimi

tam otuz gündür ceplerim

tam otuz gündür ekvator toprakları gibi (Sayfa: 110-111)

ESKİ BİR ŞİİRDEN YANKILAR

ÖYKÜ

*

çevrem bir balıkçı teknesi değin dardı

ekmek kavgasında ölünür mü bilmiyordum

bir avuç insanlarım vardı esenliğimi adadığım

*

tümümüzün öyküsü böyle başladı

ılık mevsimlere takılmıştı suçsuz gözlerimiz

zaman giysi değiştiren ağaçlarla anlamlıydı

bir bomba patlasa örneğin şu dağın ardında

görüşmeler yapılsa silahsızlanmaya dair

bize göre değildi

*

eşkiya taşları yatardı kıvrık yollarda

altı ay mıh olurdu içimizde kış

sesten gayri herşeyi tutsak eder o dağlar

katı yürekli birer korsandık hepimiz

korkunç bir buyruktu o

*

biz görgüsüz çocuklar

soluğu kesilmiş tazıları andırıyorduk yollarda

ah ne tükenmez yağmurdu koca kentler

bilseniz, bir tutam gürültü ne umuttu

görenler dağ kokuyor bunlar dedi

*

bir çığlıktı bizim marşımız

bilinçsizliğe yaratılan ilk senfoniydi

artmamıştık

dilimizde serseri bir ekvator

bozulmuştuk iyiden iyiye (Sayfa: 112-113)

YENİLENİR

*

ne kadar tükenirsem bir anlamsızlıkta

o kadar çok anlarım umudu

her kopuş yeni bir yeti düzenler karanlığa

kaplar olan'ı o kesin uzaysızlaşma

seslenin tanrıya

neden bu bütünlenemeyiş

ben bilmiyorum artık

nasıl duymalı güneşi ve çocukları

nasıl unutmak sorumsuzluğuna katlanmalı

ne biçim ağrılı bir şaşkınlık

sonsuz-baygın bir şaşkınlık her oluşum

böyle her gün

sana benziyenleri görüp de

benzerlikten öteye gidememek

hep dışında kalmak büyük nedenin

tek çare ufak bir önemde kurtulmak

*

ama birgün

belki yıkılmadan daha anlam

tüm uzaklıklara karşı içimizde

yenilenir sevgimiz (Sayfa: 114)

*

DİPNOT: Bu bölümdeki [*] işaretli şiirlerden Yenilenir, Yaratır Hep, Dönülmez, Daha İyi, Vardır Bir Zamanlar, Hep, Bir De Hayallerde, Hüznün Bir Anlamı Da adlı şiirler kitap düzenlenirken isimlendirilmişlerdir.

*

Hasan Hüseyin Korkmazgil

Yaratır Hep

*

birden kıyılıyor masallara

anlıyorum

yetmiyor güzelliğim

yine de büyür umut

nedense yenidir özlem

*

tek dinlenen kumlardır aynalarda

şimdi yine ötesinde yankıların

çoğaltır kıyılarını deniz

donar mavinin zindanlarında ay

süt kokar dalgalar

*

üşüse de doku

büyür umut

tutsak kalır dudak zamanın çizgilerine

artık dinlenir yürek

yaratır hep yeni baştan akıllı tedirginliğimizi (Sayfa: 115)

Dönülmez

*

kimsesiz gözleri her sabah

kamçılı bir ayna oluyor

delicesine yabancı kalıyor

boynundaki kıravatına

ortalık çoktan ağarmış

sokaklar dupduru

adım başı bir serçenin

narin hıçkırığı

*

dokunmaz eline eşyalar

korku mudur sularında dünyanın

bu telâş neden

dönülmez bir ilgidir gözünde tüten (Sayfa: 116)

Daha İyi

*

hep karanlıkta mutlu oluyoruz

hep gece sıyrılıyoruz çokluklardan

ilginç bir duruma aşk diyorsun

beni özel biçimlerde seviyorsun

biliyorum olmıyacağı deniyorsun

*

işte aradan bunca zaman geçti

pişmanlıktır kalan gecelerden

sen kendi kalıbında anılardan uzak

ben bildiğin gibi yarımyamalak

çok değiştim hoşnutum halimden

*

eğer yokluyorsam uçlarını geçmişin

daha iyi olabileceğine yandığım içindir. (Sayfa: 117)

Vardı Bir Zamanlar

*

seni böyle zihnin çaresiz hüznüyle kurmak

bir yerlere birşeylere kaydığını görmek sıcağın

karşıtlara yenilip beslemek korkularını yüreğin

için için ısınmaksa yaşamak

iletmekse düşleri düşlerden öteye

yapamıyorsam

bırak kalsınlar anıların benimle

yendim seni anlattım kendimi anılar bile biçimle

şimdi soyut şimdi yok düştüm şimdi aptallıkların gölgesine

*

bir ben kaldım bulanık izdüşümü yaşantıların

iyiydik aramazdık sözlerimize oran

vardı bir zamanlar vakti beklediğimiz (Sayfa: 118)

Hep

*

zamanla biriken imgelerine

tutsak yaşıyorum doğanın

vakit olgun

damar damar içinde

gündelik ve sonsuz

hep üreyen ışığında oluşun (Sayfa: 119)

BİR DE HAYALLERDE

*

seni görüntülerden kurtarıp

yeni kavramlara dökmek

seni bütün karanlığınla anlamak demektir

nasıl ki yetmiyor güzelliğin

o ellerinde delicene emdiğim

yetmiyor o benden hep kurtulan varlığın

bir şey var ki bizden büyük

belki çok kötü ondan büyük

bir şey var ki bağlıyız mutlak

olmuyor bu noktada kaçmak olmuyor

herşey kesin gülmek olumsuz denklem

ama yine mutluyuz

işte sıcak bir sabah gibi akıyor soluğumuz

işte göz

---bunca hızlı olmadı hiç

işte eller

---birliğin uğultusunu yaşıyor

nasıl gelirse yıkılır gece

aşılır mevsim

olur mavi toprakta

toprak bizim

özgürlük bizim değil

oysa doğabiliriz istesek

doğmak elimizde değil

*

neyiz ki sevgilim

bir sevmeyi biliriz biz

bir hayal etmeyi

bir de hayallerde gerçeği görmeyi (Sayfa: 120-121)

Hüznün Bir Anlamı Da

*

dinmez benim bu ağustos bulantılarım

sıyırır kanımı dostluklardan

---bu yapışkan havalar

halsiz düşer ilişkilerim

---salt kör yanım olur dünyada

bilirim ancak böyle sevinirsin sen benim durgun beynim

ama unutma ki

konuşmak en büyük olay

tekliğe sığmıyor yaşamak

hüznün bir anlamı da dışımızdan geliyor (Sayfa: 122)

YALNIZ SICAK

*

bir güzdü güneşli sarısında yüreğimin
hantal bir taştı zaman tepinerek aştığım
büyüktü gül - bulanıktı acı - bitmiyordu çekirdek
ellerim kadar bana yakın --- sıcaklığın kadar kalıcı bir şeydi
böyle kaldıkça ben hışımlı ve toz duman
------------------------------------------------ılık
------------------------------------------------ve herkesin
bu hayat içinde hayatın ezgin dayanılmazlığıyla
kaldıkça özellikle senin
bungun bir karanlıkta parçalanıyor her açıklama
soğukta demir örneği bir kez daha geriliyoruz her girişimde
seni mor seni beyaz seni eflâtun ve ışık halinde bir sevdanın
ve korkunç gerdeğinden anıların
bana böyle bana benim biçimimde sunup da tapacak kadar
bir güzdü --- orada, öyleydi
alışkan ve şımarık bir böcek gibi hep her yerde
diyordum ama --- beni hep zaman çalıyordu ağzımdan
işte.! diyemeden daha --- bu beyin bu yürek diyemeden daha
diyordum ama dağınıklık oluyordu
nedense hep beriler kalıyordu bana
yine de yaşanıyor düşünce
yaş, bir şey diyor
yıllar en uğultulu rengini dokuyor soluğun
anlam bir şey diyor --- kurtulamıyacaksın benden
tuttum çareleri sözlükler kaskatı
kesintiye dayanamıyorum
sevmiyorum duran suyu
kuramına değil --- yaşantısına inanıyorum mutluluğun
hayır, adım adım söküyor hızımızı kalabalık
işte duydum soluğunu
bitirmek olmuyor
kurtulmak istemiyorum senden

(Sayfa: 123-124)

TARİHİN AKIŞI

*

Ufkun kıyısındayım
Orda bulutlar konuşuyor,
Orda düşlerin elleri-ayakları var
Ve denizkızları denizi baştan çıkarıyor
*
Masalın gerçek olduğu yerdeyim
Orada ay, güneşe ışık sunuyor
Orada müzik günlük ekmektir
Ve çocuk çiçeklere öğüt sorar
*
Orada erkek ve kadın tek bir
varlıktır, orada kılıçlar ve kurşunlar
sapana dönüşmüştür. (Sayfa: 125)

yarım kalmış şiirler

''yetmiyor suyumuz karanfillere

kanımızı mı kullanıyoruz yoksa''

(Sayfa: 127)

VE AKAR

*

nasıl geldim bu yıkıntıya
hangi mavi attı bu güzel imkânsıza beni
yoksa duymak gül tadında
nasıldı yeni inceliklere varmak
*
ölmek benim işim sabahları bırakarak aydınlıklara
aydınlıkları bırakarak senin günden güne eksilen acılarına
kaldım çaresiz bir titreşimin büyüsüne tutsak
duymak sadece duymak kaldı günün damarlarına inat
ve akar durmadan maviler hep düşlere düşlere doğru

(Sayfa: 129)

*

Dipnot: Kitap düzenlenirken isimlendirilmiş şiirlerinden #HasanHüseyinKorkmazgil

MUTLU OLSAM

*

birdenbire ne çabuk ne korkunç
ne amansız geçtiğini
kalmıyor gelecek
kopuyor yılların farkı
soyutlanınca zaman
umut mu çaresizlik mi ya da boşverme
bir o kalıyor işte
-----titrek ilintileri tutan
ne ki kalan
-----bunca telâş içinde
kim verebilir bana dinçliğini şimdinin
kim bulabilir yeryüzünde beni
-----bundan otuz yıl sonra
-----(bir diyeceğim yok zamansız kesilmeye)
oysa nice dolu nice uzun zaman
bir çay sıcaklığında bir dost yanında
oysa nasıl da zorluyoruz mutluluğu
çeke çeke bir dost yanında
anladım
-----deneyden yalıtmamak gerek zamanı
yani yaşamak durmadan olmak oluşmak
ve kaçmamak güneşten hiçbir zaman
yoksa birdenbire
birdenbire yitiyor boyutları doğanın
eklenince korku
-----öznel soyutlamalarımıza
geçse de sıcak
şu yapışkan
kalmasa hiçbir bahane
kemirsem ince bir dev gibi bütün güzellikleri
mutlu olsam

(Sayfa: 130-131)

En Son

korkunç kurşununda bir yağmur renginin

uzaya saplanmış çıplak ayaklar

titrek iskeletleriyle soğuğunu yaralıyor göğün

daha yağmadı kar

yalnız sonbahardır

daha ölmeden ölümü kurmak

yenilerek bu korkunç vazgeçilmez şarkıya

yoksa her an bu çılgın bu çember

bu edilgen

bu birşey yapamadığımız

odur işte

her şeye rağmen

en son durumda (Sayfa: 132)

VAZGEÇEMEDİĞİM

*

hani sevmek onulmaz bir inattı seni

hani olmıyacaktı yenilmek şimdi nerde tomurcuk

şimdi neden eser umutlarımıza bu karanlık

seni bir türlü alamadığın çevrende anlayarak

şimdi neden bu ikilik

vazgeçemediğim (Sayfa: 133)

YIRTARAK YERLEŞECEK

🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️🕊️

soyutlayıp bütün boyutlarını bir yapı
ölüyor bir leke gibi imkânsız külünde göğün
şaşırtmaca oluyor camlara doğru
bir çizgi kısırlığında düşen yağmurda güvercin
kapanmış bahçeler yeşiller karanlığa çekiliyor
eziyor biçimleri
hacmin gergin pamuğunda dolaşan
----------o ışıkla sapsarı bulanık kaynak
anlıyoruz
bir durumun geçici simgesidir yaşamak
daha yarın daha vakit dolmadan önce
saracak bir süt gibi biçimleri gökyüzü
ılık bir akıntı gibi heyecanımızda
yırtarak yerleşecek maviye güvercin

(Sayfa: 134)

SANAT DEDİK

*

nasıl tutarım kendimi kayarken zaman

akıp giderken gençliğim bir yok uğruna

nasıl titremez ellerim ılırken kan

hep beklemekle geçirdim bunca düşünceyi

bekledim ki utansın taşlar gerilsin kabuk

aydın dedik vurduk doğruluğu uzlaşmalarda

sanat dedik eledik şiirimizde en ince saçmayı (Sayfa: 135)

BİLMEM ADINI

*

neden davranış aşar gerçeği

bilirken bir şeyi düşüncede tamam

neden kararır sıçrar sinir

seçerken iyice gerekliği

*

eminim dişe dokunur bir olay değil

böyle der mantık verileri deneyin ama neden mutsuz neden

umutsuz

bir türlü durulmaz terazi

*

belki de sorun bunca basit değil

belki de belirli sonuçlarıdır

belirli nedenlerin önemsizlikler

herhangi bir anda herhangi bir durumda

aşıyorsa kısır gerçekliğini insan

buluyorsa davranışlar acıklı uçlarını kavganın

durup dururken aptallaşma değil salt neden

yoğun ama belirsiz bir evre olmalı arada

bilmem adını belki bilinçaltı (Sayfa: 136)

KORKACAK

*

soyunup sevişmekten korkacak yine

yine sap gibi kalacak güzelliğiyle

bir önyargıya kurban gidecek bin içimlik memeleri

korkacak sevişip ezgi olmaktan (Sayfa: 137)

SEVSEM DE

*

işte gördüm
işte sevdim
beğendim hoşlandım arzu ettim
unuttum önceyi
aştım kalıtımları
yeniden yoğruldum
yeniden oldum
açıldım bütün eskiliğimle yaşanmamışa
açıldım kör olası bulmadığıma
*
şimdi ben seninle yaşıyorum
*
ne kadar sürer yalnız bir boyut
varılır mı tek başına ortak tada
diyelim bende bitti sakıncalar
diyelim büyüdüm ben bütün kurallara inat
diyelim ben oldum anama babama yöneticilere inat
yarattım soyutluğumu ama yaşayan ama dipdiri
bir soyutluk ki senin benim çevrenin çelişkilerinden doğar
bir soyutluk ki salt benim erkekliğim yüzünden soyutluk olur
yoksa ikimiz olsak ya da bir ben bir başkası olsak
yani yine sen ve ben yine biz ve dünya olsak
o zaman gülüne kalırdı şiir hep davranırdık o zaman
*
sözle cayma nice uzaktır birbirinden
onca sürer ancak yalnız bir boyut
seni sevmek ne demek yoksa ilişkiler
işte yine karşımızda ilişkiler o yıllar yılı değiştirmek
------------------------------[yıkmak istediğimiz
*
biz istedikçe daha çok kendini kullanan
daha çok düşündüğümüz daha çok yorulup ateş açtığımız
ben seni ancak bana ilettiğin olanaklarla sevebilirim
sen ancak korkudan sıyrılan cılız rahatlıklarla sevebilirsin
ben seni hemen sevmiştim
geçici ama sahici soyutluğunda gördüm seni ben
şimdi yavanlık şimdi endişeler ahlâk ve toplum
*
sevsem de nasıl severim söyle şimdi sen

(Sayfa: 138-139)

BİLİYORUM

*

neden çözülür birden bire ilkeler

baygın bir karanlıkta büyürken tat

unutur gözlerim salt gözlerinden öte

biliyorum gelmez bir şey elimden salt bakakalırım (Sayfa: 140)

SEN BENDEN UZAK

*

bekledim oysa bağıran çocukluğumla bekledim

saydım günleri uykuyu yemeği şiiri saydım

gelmedin

yıllar geçti geçmekte devam ediyor

yalandır daha çok benim için geçiyor zaman

solsan da kalırsın sen kurşun soyutluklarda

yalandır sende durmuştur anlar

serpilip bölersin kendini binbir sonsuzluğuna anlamın

akarsın benden uzak ılık bir toprak kadar yakın sularıma

ama ben hep böyle kendimi sana ulaştırmak

ne etsem yalandır benim zamanla birlik geçen

sen benden uzak dondurulmuş kaynak (Sayfa: 141)

BAŞLAR

*

veremezsin güzelliğini başkalarına

hep aynı şeyleri tekrar ede ede

hep otobüslere bine bine kalabalıklarda öle öle

rezil olursun kendine karşı

içten içe biter şairliğin

biter kendine karşı büyüklüğün

başlar ölüm sürer ölüm sürer ve bitmez ölüm (Sayfa: 142)

SAKLANMADAN

*

utanmıyorum kavramları
en kaba kuruluğuyla söylemekten
etkinin en gündeliğine inanıyorum
örneğin açlığa açlık
kalleşliğe kalleşlik diyorum
seni seviyorum demek için
dolaşmıyorum parlaklığın çetrefilli tarlasında
istiyorum ki
seni seviyorum dediğim zaman
kavrama bakılsın kalıbı yaratan
içtenliğe bakılsın kalıbı ısıtan
kolay değil gündeliğe gündeliğin gücünü vermek
kolay değil bozmadan doğallığı
gönüle en yalın hızını katmak
boşaltmamak için sözcükleri anlamlarından
duyabilmek için her şeyin adını bozmadan
işte anlam ondan sonra dil
işte akıl düşünce ondan sonra işlemek
utanmıyorum her yerde
dil olarak kullanmaktan dilimi
önce anlaşmak önce söz
isterse dudak büksün cımbızlı eleştirmen
isterse kadınım
kınasın beni oyunsuz diyerek
ben beni söylüyorum
utanmadan söyleyince
ben gerçeği söylüyorum
saklamadan söyleyince

(Sayfa: 143)

HANGİ

*

herhangi bir yerindeydik yalnızlığın

gecenin zagrep dolaylarında ayaza karşı

sen uykusuz bir yabancı hoyrat bir tirende

ben özlemlerimle çırılçıplak

sonumu sana bağladım

geceyi senin için sevdim

radmilâ nikoliç

beyaz şarap gibi lıkır lıkır memelerin

sabahın karalarını seninle açtım

duyur sesini

hangi evrende sürer biçimin (Sayfa: 144)

HEM YANARIM

*

her günün her zamanki sessizliği

dağılırdı evlerden oynak şarkılarla

aynı pazar durgunluğu güneşin sürüşünde

balkonlarda pijamalarıyla babalar

anneler daha yorgun daha terli

yalnız pazardır garipliğimi alıp götüren

yalnız pazardır uzaklığımı içime daha çok tepen

hem titrerim için için bulurum kendimi geçmişlerde

hem yanarım çaresizce daha yalnız kalırım (Sayfa: 145)

BİR DENEYİN

*

bir fikir söyleyin.

yavaşça ''sabah'' deyin, ''akşam'' deyin.

*

bir deneyin.

bir meydanda şöyle insancasına buluşmak istediğiniz

bir gün

bir meydanda şöyle insancasına

buluşmayı bir deneyin.

*

bir deneyin.

sadece

iyi dilekler yazın.

veya bir telgraf gönderin

bu akşam geliyorum deyin.

*

ışık gölge ısı

deyin.

ve geceleri

kapalı kapının ardından

fısıldayın:

tiril tiril titreme açlık buz gibi soğuk.

*

bir deneyin.

bir okulun bahçesinde

çocuklarım benim demeyi deneyin.

*

ve çocuklarınıza

derelercesine

ağaçlar bülbüllercesine

masallar anlattırın.

*

çoğul çekimini yapın

insan'ın.

şöyle basbayağı

oğlan deyin kız deyin,

*

ve sonra

gelecek zamanını çekin ekmeğin

bir çift pabuç için

hangi sayfayı karıştırmalı söyleyin.

tekrar edin umutla

yaşıyorum yaşıyorsun o da yaşamalı

hepimiz ikişer ikişer

üçer üçer girip içeri otursak sofraya

*

tüm madalyaları

koparın tarihten (Sayfa: 146-147)

ELİNE Mİ

*

ben neden kurtulamıyorum bile bile ölmekten

yıkıldım daha rengi renk edemeden

dayanmalı çağlam dil kadar sıcak burukluğuyla

nerden yaşadım böyle birden böyle benim gibi

kime tuttursam bu yapıyı

eline mi koysam eriyen soluğumun beceriksiz mavisini (Sayfa: 148)

YALNIZ

*

kimsesiz gözleri her sabah

kamçılı bir ayna oluyor

delicesine yabancı kalıyor

boynundaki kıravatıma

ortalık çoktan ağarmış

sokaklar dupduru

adım başı bir serçenin

ıslak hıçkırığı

*

bulamaz elini eşyalar

korkudur hep dolaşır sularında dünyanın

bir aşk vardır tüter gözünde yalnızın

yalnız yalnıza yaklaşır ısınır sıkışmalarımız (Sayfa: 149)

BİTMESİN

*

tek dinlenen kumlardır kapalı aynalarda

yıldızdır böler geceyi

çoğaltır kıyılarını deniz

ve iter zindanlarını karanlığın

*

ay doğar kıvılcımlarına ak köpüklerin

süt kokar gece

ansızın dağılır dalgalar salt duyulan bir ürpertide

işte aklık işte tuz

bitmesin duru güzelliği gönlümüzün (Sayfa: 150)

VE

*

geceleri oluyormuş

yolları alanları bırakıp da

gece yürüyormuş eve silâh

vatan bir

vatan iki

vatan üç

kahramanlık dört kişiymiş

vatan bir

vatan iki

vatan üç

vatan silâh (Sayfa: 151)

BUNCA

*

hep kötü şeyler yaptık şimdiye dek

örneğin öpüştük tenhalarda

kimi geceler birlikte yattık

seviştik

duymadık bir kere olsun

ürpertisini elele tutuşmanın

sonunda bitirdik aşkımızı

*

ah bir unutabilsek ne dersin

bunca yaptıklarımızı (Sayfa: 152)

BOYUTLAMAK

*

ve bunca uzakken bizden

nasıl anlatır yıldızları şiir

nasıl söyler duyguyu düşünce

sokar biçimlere dağılır büyü

köpükleri ancak ben duyarım

boyutlamak kalır salt kalemime (Sayfa: 153)

VE BİTMEDİ

*

bu bir boşverme mutluluğudur iğrenç ve yapışkan

duvarlarımdan gizlice zamana akan

bu bir avuntu..

bu bir tahta balık gibi anlamsız

bu kolundan dürtükleyip taşıtlara yüklediğim

kızgın homurtusudur aldanmanın

*

bitkilerin karanlığında ellerimizle oynamışız hep

sizin göbeğiniz büyümüş

bense her sabah

----------belki bugün belki sevmek derken

----------sıçrak deneylere koşmuşum

ılıtmışım umudu miğferinde sabrın

*

şimdi birçok köpekler

acıdan acımadan uzak

ılık salyalarıyla sessizliği yakıyor

kuruyup kuruyup geriliyor ellerim

dirence yatmış sancılar anaforunda

aradan bunca birikim geçti

çocukluğum aklığım geçti

gençtim yitirdim körpe düşleri

ne kadar derin inlediyse yüreğim taze ve pırıl pırıl eşiğinde

aşkın

o kadar aldandım

ve bitmedi aşka susamışlığım (Sayfa: 154)

AŞK ŞİİRLERİ

*

büyükse unutmaksa yaşamak

karşıtlara yenilip beslemekse sarsılmalarını aklın

öyleyse

yapamıyorsam düşlerden öte

bırak kalsınlar anıların benimle

senin böyle yavaş yavaş çözüldüğünü görmek

birşeylere bir yerlere kaydığını görmek

seni böyle zihnin çaresiz hüznüyle kurmak

yoksa değil

anılar bile biçimle

yendim seni aldattım kendimi şimdi yalnızım

düştüm bir taş gibi gölgesine aptallıkların

şimdi soyut şimdi hayıf şimdi yok

bir geçmiş kaldı bulanık izdüşümü yaşantıların

oysa iyiydik aramazdık sözlerimize oran

nerde şimdi o bile

vaktin anılarından kalan

*

seni görüntülerden kurtarıp

yeni kavramlara dökmek

seni bütün karanlığınla anlamak demektir

*

ne ki yetmiyor güzelliğin

o ellerinde delicene emdiğim

bir şey var ki bizden büyük

belki çok kötü ondan büyük

olmuyor kaçmak bu noktada

*

herşey kesin

yeltenmek olumsuz denklem

herşeye rağmen mutluyuz

işte sıcak bir sabah gibi akıyor soluğumuz

işte göz

bunca hızlı olmadı hiç

işte eller

---oluşun uğultusunu yaşıyor

nasıl gelirse yıkılır gece

aşılır mevsim

olur mavi toprakta

toprak bizim

özgürlük bizim değil

istesek doğabiliriz

doğmak elimizde değil

neyiz ki sevgilim

bir sevmeyi biliriz biz

bir hayal etmeyi

bir de hayallerde gerçeği görmeyi

*

bir çoğul başlıyor ansızın

herşeyi herşeye rağmen yaşatmak hızı

çoğun bölmekse de teki bir çok şeye

yaşıyor hayal

yaşıyor istek

biricik bulanığın sonsuz bölümlerinde

*

zamanla koşan imgelerine

tutsak yaşıyorum doğanın

doldursa da dağınıklığı olgun vaktin

geniş ışınlarım yaşanmışın

dirilir yine karanlıklara karanlıklara

karanlıklarda işleyen o sabırlı pas

umut olur güven olur savaş

yeniler hayatı cömert büyüklüğünde ellerin

işte anlam işte gündelik ve sonsuz

hep üreyen ışığında oluşun

*

yaralanma öyle

her keman bir yalnızlık çizgisidir

---sinirlerimizi uzaya akıtan

bulur kuşlarını gönlün

bulur çocuk ellerini yaşımızın

ya bir ses olur ya bir şiir belki bir kadın

belki bir gül uğruna

bırakırız ezilerek ezerek yüreğimizi

uykusuz imgelerinde bayat bir perdenin (Sayfa: 155-157)

TUT ELİMDEN

*

çıldırdım bir parça ışığın beyaz kâğıdında

depremin canını duyamadım

hep çizgi gösteriyor perde - hüzne vakit yok

şimdi buradaydı oysa ne kadar yalanmış

sen gelme bahar mavilerini denize götürüyorum ben

kanıma dur diyemem kapıları yokluyor zaman

bu sarı kesin değil

uğurlamadık daha yağmuru

belki gece belki bu gece

bilinmeyen bir kentte bir sabah istiyorum

*

kartaldı suların koynunda sancıyla öpüşen

nerdeyim böyle ben burçlar söylesin bana

tut elimden güz çileğim şimdi daha iyiyim (Sayfa: 158)

DÜŞSEK DE

*

nasıl başlanır bir sabaha

nereye sığar bunca yeşil

buruk bir cam kesiyor sanki durmadan

yendik kulaklarımızı hınç dolu içimiz özümüzden geliyor

ama

bir türlü güveniyoruz çocuklara

kucak kucağa çizgiler bırakıp gitti gücümüz

anladık güvenmek bir türlü ötesi bizden değil

kabardı yüreğimiz başkaldıra kaldıra masallara

ama her sabah böyle

yine yüzümüz kırık-hınçlı solumalarda

doğaldır bir an- kurt gibi bir kuşku

sonra yeniden kurulmak yeşile yürümelere

sığmasa da alan alan güneş bu çığlığa

gizli bir s*lâh gibi taşısak da şarkımızı bereketli gönlümüzde

bilinmedik bir su nasıl patl*r hem korkunç hem güzel

öyle durduk karşısında dünyanın adamlarının

tükendi erimeleri sigaraların

bitti yıkılmaları içkilerin

kalmadı madonnalığı sevgilerin

düşsek de yine arada bir (Sayfa: 159)

KANIMIZI

*

öp beni ıslak bir güvercine eğilir gibi

ayrılma gözlerimden tükenmesin suyumuz

yetmiyor suyumuz karanfillere

---kanımızı mı kullanıyoruz yoksa (Sayfa: 160)